h44

حکمت 44

 

و قال ع طوبى لمن ذکر المعاد و عمل للحساب- و قنع بالکفاف و رضی عن اللَّه

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاقى) و درود خدا بر او، فرمود: خوشا به حال کسى که به یاد معاد باشد، براى حسابرسى قیامت کار کند، با قناعت زندگى کند، و از خدا راضى باشد.

 

ترجمه انگلیسی :

 

Amir al-mu'minin, peace be upon him, said: Blessed is the person who kept in mind the next life, acted so as to be able to render account, remained content with what sufficed him and remained pleased with Allah.

h43

حکمت 43

 

وَ قَالَ ع فِی ذِکْرِ خَبَّابِ بْنِ الْأَرَتِّ- یَرْحَمُ اللَّهُ خَبَّابَ بْنَ الْأَرَتِّ فَلَقَدْ أَسْلَمَ رَاغِباً- وَ هَاجَرَ طَائِعاً وَ قَنِعَ بِالْکَفَافِ وَ رَضِیَ عَنِ اللَّهِ وَ عَاشَ مُجَاهِداً

 

ترجمه فارسی :

 

(تاریخى، تربیتى) در یاد یکى از یاران، «خبّاب بن أرت» فرمود: خدا خبّاب بن أرت  را رحمت کند، با رغبت مسلمان شد، و از روى فرمانبردارى هجرت کرد، و با قناعت زندگى گذراند، و از خدا راضى بود، و مجاهد زندگى کرد.

 

ترجمه انگلیسی:

 

Amir al-mu'minm, peace be upon him, said about Khabbab ibn al-Aratt. May Allah have mercy on Khabbab ibn al-Aratt since he accepted Islam willingly, immigrated (from Mecca)obediently, remained content with what sufficed him, was pleased with Allah and lived the life of a mujahid (holy soldier).

h42

حکمت 42

 

وَ قَالَ ع لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ فِی عِلَّةٍ اعْتَلَّهَا- جَعَلَ اللَّهُ مَا کَانَ مِنْ شَکْوَاکَ حَطّاً لِسَیِّئَاتِکَ- فَإِنَّ الْمَرَضَ لَا أَجْرَ فِیهِ- وَ لَکِنَّهُ یَحُطُّ السَّیِّئَاتِ وَ یَحُتُّهَا حَتَّ الْأَوْرَاقِ- وَ إِنَّمَا الْأَجْرُ فِی الْقَوْلِ بِاللِّسَانِ- وَ الْعَمَلِ بِالْأَیْدِی وَ الْأَقْدَامِ- وَ إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ یُدْخِلُ بِصِدْقِ النِّیَّةِ- وَ السَّرِیرَةِ الصَّالِحَةِ مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ الْجَنَّةَ قال الرضی- و أقول صدق ع إن المرض لا أجر فیه- لأنه لیس من قبیل ما یستحق علیه العوض- لأن العوض یستحق على ما کان فی مقابلة فعل الله تعالى بالعبد- من الآلام و الأمراض و ما یجری مجرى ذلک- و الأجر و الثواب یستحقان على ما کان فی مقابلة فعل العبد- فبینهما فرق قد بینه ع- کما یقتضیه علمه الثاقب و رأیه الصائب

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاقى، معنوى) و به یکى از یارانش که بیمار بود فرمود: خدا آنچه را که از آن شکایت دارى (بیمارى) موجب کاستن گناهانت قرار داد، در بیمارى پاداشى نیست امّا گناهان را از بین مى‏برد، و آنها را چونان برگ پاییزى مى‏ریزد، و همانا پاداش در گفتار به زبان، و کردار با دست‏ها و قدم‏هاست، و خداى سبحان به خاطر نیّت راست، و درون پاک، هر کس از بندگانش را که بخواهد وارد بهشت خواهد کرد.

 

مى‏گویم: (راست گفت امام على علیه السّلام «درود خدا بر او باد» که بیمارى پاداشى ندارد، بیمارى از چیزهائى است که استحقاق عوض دارد، و عوض در برابر رفتار خداوند بزرگ است نسبت به بنده خود، در ناملایمات زندگى و بیمارى‏ها و همانند آنها، امّا اجر و پاداش در برابر کارى است که بنده انجام مى‏دهد. پس بین این دو تفاوت است که امام علیه السّلام آن را با علم نافذ و رأى رساى خود، بیان فرمود

 

ترجمه انگلیسی :

 

Amir al-mu'minm, peace be upon him, said to one of his companions during his sickness: May Allah make your illness a means for writing off your sins, because there is no reward for sickness but that it erases sins and makes them fall like (dried) leaves. Reward lies in saying by the tongue and doing something with the hands and feet. Certainly, Allah, the Glorified, admits into Paradise by virtue of truthfulness of intention and chastity of heart to whomsoever He wishes from among His creatures.as-Sayyid ar-Radi says: Amir al-mu'miam is right in saying that there is no reward for sickness as such because compensation is admissible in respect of the acts of Allah, the Sublime, towards His creatures such as grief, illness and the like, whereas reward and recompense become admissible against actions by the creature. This is the difference between the two and Amir

h41

حکمت 41

 

: و قد روی عنه ع هذا المعنى بلفظ آخر- و هو قوله قَلْبُ الْأَحْمَقِ فِی فِیهِ- وَ لِسَانُ الْعَاقِلِ فِی قَلْبِهِ- و معناهما واحد

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاقى) و درود خدا بر او، فرمود: قلب احمق در دهان او، و زبان عاقل در قلب او قرار دارد.

 

ترجمه انگلیسی :

 

This very sense has been related from Amir almu'minm, peace be upon him, in a different version as follows: The heart of a fool is in his mouth while the tongue of the wise man is in his heart. The meaning of both sayings (04 and 14) is the same.

h40

حکمت 40

 

وَ قَالَ ع لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ قال الرضی- و هذا من المعانی العجیبة الشریفة- و المراد به أن العاقل لا یطلق لسانه- إلا بعد مشاورة الرویة و مؤامرة الفکرة- و الأحمق تسبق حذفات لسانه و فلتات کلامه- مراجعة فکره و مماخضة رأیه- فکأن لسان العاقل تابع لقلبه- و کأن قلب الأحمق تابع للسانه-

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاقى) و درود خدا بر او، فرمود: زبان عاقل در پشت قلب اوست، و قلب احمق در پشت زبانش قرار دارد. 

 

(این از سخنان ارزشمند و شگفتى آور است، که عاقل زبانش را بدون مشورت و فکر و سنجش رها نمى‏سازد، امّا احمق هر چه بر زبانش آید مى‏گوید بدون فکر و دقّت، پس زبان عاقل از قلب او و قلب احمق از زبان او فرمان مى‏گیرد). (حکمت 40 به گونه دیگرى نیز نقل شده)

 

ترجمه انگلیسی :

 

Amir al-mu'minin, peace be upon him, said: The tongue of the wise man is behind his heart, and the heart of the fool is behind his tongue.as-Sayyid ar-Radi says: This sentence has a strange and beautiful meaning. It means that the wise man does not speak with his tongue except after consulting his mind and exercising his imagination, but the fool quickly utters whatever comes to his tongue without thinking. In this way, the tongue of the wise man follows his heart while the heart of the fool follows his tongue.

h39

حکمت 39

 

وَ قَالَ ع لَا قُرْبَةَ بِالنَّوَافِلِ إِذَا أَضَرَّتْ بِالْفَرَائِضِ

 

ترجمه فارسی :

 

(عبادى، معنوى) و درود خدا بر او، فرمود: عمل مستحب  انسان را به خدا نزدیک نمى‏گرداند، اگر به واجب زیان رساند.

 

ترجمه انگلیسی :

 

Amir al-mu'minm, peace be upon him, said: Supererogatory worship cannot bring about nearness to Allah if it hampers the obligatory.

h38

حکمت 38

 

وَ قَالَ ع لِابْنِهِ الْحَسَنِ ع- یَا بُنَیَّ احْفَظْ عَنِّی أَرْبَعاً وَ أَرْبَعاً- لَا یَضُرُّکَ مَا عَمِلْتَ مَعَهُنَّ- إِنَّ أَغْنَى الْغِنَى الْعَقْلُ وَ أَکْبَرَ الْفَقْرِ الْحُمْقُ- وَ أَوْحَشَ الْوَحْشَةِ الْعُجْبُ وَ أَکْرَمَ الْحَسَبِ حُسْنُ الْخُلُقِ- یَا بُنَیَّ إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْأَحْمَقِ- فَإِنَّهُ یُرِیدُ أَنْ یَنْفَعَکَ فَیَضُرَّکَ- وَ إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْبَخِیلِ- فَإِنَّهُ یَقْعُدُ عَنْکَ أَحْوَجَ مَا تَکُونُ إِلَیْهِ- وَ إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْفَاجِرِ فَإِنَّهُ یَبِیعُکَ بِالتَّافِهِ- وَ إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْکَذَّابِ- فَإِنَّهُ کَالسَّرَابِ یُقَرِّبُ عَلَیْکَ الْبَعِیدَ وَ یُبَعِّدُ عَلَیْکَ الْقَرِیبَ

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاقى، اجتماعى، تربیتى) به فرزندش امام حسن علیه السّلام فرمود: پسرم چهار چیز از من یاد گیر (در خوبى‏ها)، و چهار چیز به خاطر بسپار (هشدارها)، که تا به آنها عمل مى‏کنى زیان نبینى:

 

الف-  خوبى‏ها

 

1-  همانا ارزشمندترین بى‏نیازى عقل است، 2-  و بزرگ‏ترین فقر بى‏خردى است، 3-  و ترسناک‏ترین تنهایى خودپسندى است. 4-  و گرامى‏ترین ارزش خانوادگى، اخلاق نیکوست.

 

ب-  هشدارها

 

1-  پسرم از دوستى با احمق بپرهیز، چرا که مى‏خواهد به تو نفعى رساند امّا دچار زیانت مى‏کند. 2-  از دوستى با بخیل بپرهیز، زیرا آنچه را که سخت به آن نیاز دارى از تو دریغ مى‏دارد. 3-  و از دوستى با بدکار بپرهیز، که با اندک بهایى تو را مى‏فروشد. 4-  و از دوستى با دروغگو بپرهیز، که او به سراب ماند: دور را به تو نزدیک، و نزدیک را دور مى‏نمایاند.

 

ترجمه انگلیسی :

 

Amir al-mu'mirfrn, peace be upon him, said to his son al-Hasan: O' my son, learn four things and (a further) four things from me. Nothing will harm you if you practice them. That the richest of riches is intelligence, the biggest destitution is foolishness; the wildest wildness is vanity and the best achievement is goodness of the moral character. O' my son, you should avoid making friends with a fool because he may intend to benefit you but may harm you; you should avoid making friends with a miser because he will run away from you when you need him most; you should avoid making friends with a sinful person because he will sell you for nought; and you should avoid making friends with a liar because he is like a mirage, making you feel far things near and near things far.

h37

حکمت 37

 

وَ قَالَ ع وَ قَدْ لَقِیَهُ عِنْدَ مَسِیرِهِ إِلَى الشَّامِ دَهَاقِینُ الْأَنْبَارِ- فَتَرَجَّلُوا لَهُ وَ اشْتَدُّوا بَیْنَ یَدَیْهِ- فَقَالَ مَا هَذَا الَّذِی صَنَعْتُمُوهُ فَقَالُوا خُلُقٌ مِنَّا نُعَظِّمُ بِهِ أُمَرَاءَنَا- فَقَالَ وَ اللَّهِ مَا یَنْتَفِعُ بِهَذَا أُمَرَاؤُکُمْ- وَ إِنَّکُمْ لَتَشُقُّونَ عَلَى أَنْفُسِکُمْ فِی دُنْیَاکُمْ- وَ تَشْقَوْنَ بِهِ فِی آخِرَتِکُمْ- وَ مَا أَخْسَرَ الْمَشَقَّةَ وَرَاءَهَا الْعِقَابُ- وَ أَرْبَحَ الدَّعَةَ مَعَهَا الْأَمَانُ مِنَ النَّارِ

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاقى، سیاسى، تربیتى) و درود خدا بر او، فرمود: (در سر راه صفین دهقانان شهر انبار  تا امام را دیدند پیاده شده، و پیشاپیش آن حضرت مى‏دویدند. فرمود چرا چنین مى‏کنید گفتند عادتى است که پادشاهان خود را احترام مى‏کردیم، فرمود) به خدا سوگند که امیران شما از این کار سودى نبردند، و شما در دنیا با آن خود را به زحمت مى‏افکنید، و در آخرت دچار رنج و زحمت مى‏گردید، و چه زیانبار است رنجى که عذاب در پى آن باشد، و چه سودمند است آسایشى که با آن، امان از آتش جهنّم باشد.

ترجمه انگلیسی :

 

Once Amir al-mu'midrn, peace be upon him, was proceeding towards Syria when the countrymen of al-Anbar met him. Seeing him they began to walk on foot and then ran in front of him. He enquired why they were doing so and they replied that this was the way they respected their chiefs. Then he said:By Allah, this does not benefit your chiefs. You are belabouring yourself in this world and earning misery for the next world by it. How harmful is the labour in whose wake there is punishment and how profitable is the case with which there is deliverance from the Fire(of Hell)

h36

حکمت 36

 

وَ قَالَ ع مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ أَسَاءَ الْعَمَلَ

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاقى) و درود خدا بر او، فرمود: کسى که آرزوهایش طولانى است کردارش نیز ناپسند است.

 

ترجمه انگلیسی :

 

Amir al-mu'miam, peace be upon him, said: Whoever prolongs his desire ruins his actions.

h35

حکمت 35

 

وَ قَالَ ع مَنْ أَسْرَعَ إِلَى النَّاسِ بِمَا یَکْرَهُونَ- قَالُوا فِیهِ بِمَا لَا یَعْلَمُونَ

 

ترجمه فارسی :

 

(اخلاق اجتماعى) و درود خدا بر او، فرمود: کسى در انجام کارى که مردم خوش ندارند، شتاب کند، در باره او چیزى خواهند گفت که از آن اطّلاعى ندارند.

 

ترجمه انگلیسی :

 

Amir al-mu'mirfrn, peace be upon him, said: If someone is quick in saying about people what they dislike, they speak about him that about which they have no knowledge.