اندرزهای ابلیس 😨

از ابلیس جز گمراه کردن انتظارى نیست و از او جز شرارت و باطل برنمى‏خیزد؛ ولى در میان گفت‏وگوهاى وى، نکاتى یافت مى‏شود که مى‏توان آن‏ها را «اندرز» تلقّى کرد و در مسیر مصونیّت در برابر اقدام‏هاى فریب‏کارانه وى و دست‏یارانش به کارگرفت. اکنون به ذکر نمونه‏ هایى از آن‏ مى‏ پردازیم.

براساس روایات، پس از آن که امّت نوح به نفرین وى، گرفتار عذاب‏

الهى شدند، ابلیس نزد نوح آمد و گفت: من براى اینکه آنان را با کفر همراه سازم مى‏بایست تلاش زیادى مى‏کردم؛ ولى نفرین تو کار مرا آسان ساخت! اکنون مى‏خواهم به همین جهت تو را پند دهم!

نوح از آن سخنان بسیار گریست و به سفارش خداوند، اندرزهاى وى را شنید. ابلیس به او گفت:

1. از کبر بپرهیز که من بدان جهت از عالم ملکوت رانده شده ‏ام.

2. از حرص دورى گزین که پدرت آدم، همه بهشت را براى حرص به یک درخت از دست داد.

3. هرگز با زن بیگانه خلوت مکن که بدون تردید من نیز حضور یافته، تا آن دو را به گناه وادار نسازم، دست بر نخواهم داشت.

در گونه‏ اى دیگر، روایت پیشین چنین آمده است: در سه هنگام مرا به یاد آور که نزدیک‏ترین فرد به انسان هستم: 1. هنگام خشم 2. هنگام حکم و قضاوت بین مردم 3. آن هنگام که مردى با زنى بیگانه بدون حضور شخص دیگر خلوت کند.

وى در سخن دیگر به نوح گفت: اگر فرزند آدم، بخیل، آزمند، حسود، ستم‏گر یا عجول باشد، او را همانند توپ در میان خویش دست به دست مى‏کنیم.

بر اساس روایات، ابلیس نزد یحیى بن زکریا بیش‏تر حضور مى‏یافت تا روزى حضرت از وى خواست دام‏ها و ابزارهاى فریب خود را به او بشناساند. ابلیس پاسخ را به فردا موکول ساخت و روز بعد با چهره ‏اى شگفت‏ انگیز و به همراه اسباب و ابزارهاى بسیارى در برابر حضرت یحیى ظاهر شد و پس از معرّفى آن‏ها مبنى بر آن که با برخى، ادیان نادرست را زیبا جلوه مى‏دهم و با برخى، زنان را به آراستن خویشتن فرا مى‏خوانم تا به وسیله آن‏ها دیگران را مفتون سازم و با برخى، به ترویج موسیقى مبتذل و رقص مى‏پردازم، در پاسخ حضرت یحیى گفت: نخستین راهى که با آن مؤمنان را به دام مى ‏افکنم، زنان هستند. اگر از این دام با اطاعت خداوند رستند، از دریچه گردآورى ثروت حرام، از طریق جلوه‏ گر ساختن طمع و حرص اقدام مى‏کنم و اگر با پناه بردن به خداوند از آن دام رهیدند، مى‏کوشم تا به وسیله شراب آنان را به چنگ آورم. آن قدر این راه‏ها را تکرار مى‏کنم تا به یکى از آن راه‏ها آنان را بفریبم؛ حتّى اگر از پرهیزکارترین مردم باشند!

حضرت یحیى از او پرسید: به کدام یک از این راه‏ها بیش‏تر امید بسته‏ اى؟ گفت: آن‏چه بیش‏ترین امید را بدان بسته ‏ام و بر آن در فریب تکیه، و نور چشمانم تلقّى مى‏کنم تحریک شهوت جنسى به سوى زنان است؛ زیرا آن‏ها بندها، دام‏ها و تیرهایى هستند که به طور معمول به خطا نمى‏روند و هدف را از پاى درمى ‏آورند ...؛ آن‏گاه حضرت یحیى از وى پرسید: آیا تاکنون بر من نیز چیره شده ‏اى؟ گفت: خیر، ولى از یک ویژگى تو درشگفتم. تو هنگام افطار، به طور کامل غذا مى‏خورى و بدین روى دچار کسالت شده، از انجام برخى عبادات باز مى‏ مانى!

حضرت یحیى گفت: با خدا عهد مى‏کنم که تا پایان عمرم هماره پیش از آن که به طور کامل سیر شوم، از غذا دست بردارم! ابلیس بسیار خشم‏ناک‏ شد و گفت: من نیز با خدا عهد مى‏کنم که از این پس به انسانى اندرز ندهم و از آن پس از حضور نزد حضرت یحیى خوددارى کرد.

طبق روایات، حضرت موسى علیه السلام از ابلیس پرسید: کدامین گناه است که وقتى فرزندان آدم آن را مرتکب شوند، بر آنان چیره مى‏شوى؟ ابلیس در پاسخ گفت: آن هنگام که به عُجب دچار شده، کار خود را بزرگ پندارند و گناه خویش را کوچک شمارند؛ آن‏گاه بدان حضرت گفت: 1. اى موسى! هرگز با زنى که با تو محرم نیست، خلوت مگزین که هرگاه چنین صحنه ‏اى پدید آید، خود من و نه دست‏یارانم به فریب اقدام مى‏کنم. 2. از عهد و پیمان با خداوند بپرهیز؛ زیرا هرگاه کسى باخدا عهد و پیمانى ببندد، خود من و نه مأمورانم مى‏کوشم تا نگذارم به عهدش با خداوند وفا کند.

3. هرگاه خواستى در راه خدا انفاق کرده، صدقه بدهى، به سرعت آن را انجام ده؛ زیرا هرگاه بنده ‏اى چنین اراده کند، خودم و نه دست‏یارانم با او همراه مى‏شوم تا از پرداختن صدقه به وسیله او جلوگیرى کنم.

 

نام کتاب : ابلیس دشمن قسم خورده

نویسنده :  علی محمد آشنائی

ناشر : بوستان کتاب